Η ΟΡΦΙΚΗ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΑ
Οι Θεοί εμφανίζονται όταν το σύμπαν αρχίζει να απαλλάσσεται από τη σύγχυση και τις αντενέργειες των πρώτων στοιχείων.
Κατά τις ορφικές αντιλήψεις, από το κοσμικό ωόν γεννήθηκε απευθείας ο Φάνης Έρως, πρώτος θεός και δημιουργός, πρώτος βασιλιάς του σύμπαντος και του κόσμου.
Ο Φάνης ήταν ο πρώτος γεννημένος θεός. Το περίεργο είναι ότι αναφέρεται σαν Πρωτόγονος και σαν Ηρικεπαίος (είναι προσωποποίηση, το όνομα δηλώνεται ως άρρεν και ως θήλυ). Επίσης σαν Μήτις (προσωποποίηση της θείας σοφίας).
Ο Ησίοδος λέειότι ο Ζευς την πήρε σύζυγο και μετά την κατάπιε. Η εξουσία μεταβιβάζεται από τον Φάνητα στον Δία αμέσως ή μέσα από μιά γενεαλογία, η οποία ξεκινά από τον Φάνητα και προχωρεί ως τον Ουρανό και τον Κρόνο, όπως λέει ο Ησίοδος.
Στην αρχή της κοσμογονίας στέκεται μία νέα αρχή : "ο Χρόνος ποτέ δεν γερνά". Ύστερα από αυτόν έρχεται το Χάος και ο Αιθέρας.
Ο Χρόνος έφτιαξε μέσα στον Αιθέρα ένα ασημένιο αυγό. Από το αυγό αυτό βγήκε πρώτος ο θεός Φάνης, ο μορφοποιητής του κόσμου.
Ο Αριστοφάνης τον αποκαλεί Έρωτα, ενώ αλλού τον αποκαλούν Ηρικεπαίο.
Ο Αριστοφάνης στις Όρνιθες (414 π.Χ.) έχει το χορό να μιλάει για την εποχή, όταν η Γη, ο Αέρας και ο Ουρανός δεν υπήρχαν ακόμη και υπήρχε μόνο το Χάος, η Νύχτα και το μαύρο Έρεβος :
"Στην αρχή των πραγμάτων, η μελανόπτερη
Νύχτα στην αγκαλιά τη μαύρη
και βαριά του Ερέβους γέννησε
το πρώτο αυγό αερογέννητο,
και καθώς περνούσε ο καιρός,
πετάχτηκε ο Έρως, λάμποντας με χρυσά φτερά,
στροβιλιζόμενος σαν τον άνεμο,
ο Έρωτας ο πολυπόθητος
και ο Έρωτας με το Χάος το φτερωτό σμίγοντας
στα Τάρταρα γέννησε τη γενιά μας
και την έβγαλε στο φως το απαστράπτον."
Αυτός είναι καθαρός Ορφισμός.
Ο Δαμάσκιος, στο έργο του "Περί των Πρώτων Αρχών" αποδίδει το αυγό αυτό στον Ορφέα, επειδή ο Ορφέας είπε "Έπειτα γέννησε ο μεγάλος Χρόνος στον ιερό Αιθέρα ένα ακτινοβόλο αργυρό αυγό".
Ο Κλήμης της Ρώμης στις "Ομιλίες" του αντιπαραθέτει την κοσμογονία του Ησίοδου με αυτήν του Ορφέα :
"Ο Ορφέας παρομοίαζε το Χάος με αυγό, όπου υπήρχαν αναμιγμένα τα πρώτα στοιχεία. Ο Ησίοδος εκλαμβάνει αυτό το Χάος ως ένα υπόστρωμα, αυτό το οποίο ο Ορφέας αποκαλεί αυγό, μιά γέννηση που προήλθε από την άμορφη ύλη...."
Το κύριο ουσιαστικό δόγμα είναι το κοσμικό αυγό, από το οποίο ξεπήδησε ο πρώτος Θεός, πηγή και δημιουργία των πάντων, ο Έρως. Είναι η αρχή της ζωής. Είναι ο γεννημένος από το αυγό, γεννημένος από τον Αιθέρα, ο Πρωτόγονος του Ορφικού Ύμνου :
"Έχοντας περιπλανηθεί με φτερουγίσματα
σε όλο το κόσμο λαμπρό φέρνοντας φως αγνό,
για τούτο Φάνητα σε ονομάζω και Πρίαπο,
άρχοντακαι Λάμπροντα με τα ζωηρά μάτια."
Ο Πρόκλος, που είναι μία από τις κυριότερες πηγές των ορφικών θεωρήσεων, λέει ότι κατά τη βασιλεία του Φάνητος, ζούσε το Χρυσό Γένος, ενώ αντίθετα προς το τρίτο γένος, το Τιτανικό, που εμφανίστηκε κατά τη βασιλεία του Δία και αντιπροσωπεύει την κυριαρχία της πολλαπλότητας και της σύγχισης, την οποία κυρίως συμβολίζει ο διαμελισμός του Διόνυσου
Φόρουμ 