Μέθοδος επαναπρογραμματισμού των κυττάρων υπόσχεται ιατρική επανάσταση
Λονδίνο
Σε μια έρευνα που φέρνει πιο κοντά τη δημιουργία ανταλλακτικών οργάνων, Αμερικανοί ερευνητές κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα διαβητικών ποντικών σε κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Η νέα τεχνική, που ονομάζεται άμεσος επαναπρογραμματισμός, θεωρητικά καταργεί την ανάγκη χρήσης βλαστικών κυττάρων, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν η μόνη πρώτη ύλη για την καλλιέργεια ιστών στα μέτρα του ασθενή.
Οι ερευνητές εργάστηκαν με ζωντανά πειραματόζωα στα οποία είχαν καταστραφεί τα β-κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, όπως στους ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι. Κύτταρα του παγκρέατος που κανονικά έχουν άλλη λειτουργία μετατράπηκαν σε β-κύτταρα, με τη χρήση ενός ιού που μετέφερε τρία απαραίτητα γονίδια.
Η προσέγγιση αυτή δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί άμεσα σε ασθενείς με διαβήτη, διευκρινίζουν οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και του Παιδιατρικού Νοσοκομείου της Βοστόνης. Αφενός, η εισαγωγή γονιδίων με ιούς μπορεί να προκαλέσει γενετικές βλάβες. Αφετέρου, παραμένει αμφίβολο αν τα νέα β-κύτταρα θα καταφέρουν να επιζήσουν από ενδεχόμενη επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Παρά τα προβλήματα που απομένει να επιλυθούν, η τελευταία μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, αποτελεί «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, εκτίμησε ο Τζον Γκέραρντ του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, ένας ειδικός που δεν συμμετείχε στα πειράματα.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι επιστήμονες πίστευαν ότι μόνο τα βλαστικά κύτταρα είναι δυνατόν να δώσουν έναν διαφορετικό τύπο κυττάρου.
Έπειτα από τις σημαντικές πρώτες έρευνες στα εμβρυικά βλαστοκύτταρα, τα οποία είναι και τα πιο «ευέλικτα», Αμερικανοί ερευνητές ανέφεραν πέρυσι μια σημαντική άλλη εξέλιξη, τη μετατροπή κυττάρων δέρματος σε βλαστικά κύτταρα για ιατρική χρήση.
Η νέα έρευνα δείχνει η δημιουργία βλαστικών κυττάρων είναι ένα ενδιάμεσο βήμα που μπορεί να παρακαμφθεί, αφού τα ενήλικα κύτταρα μπορούν να μετατραπούν απευθείας από τον ένα τύπο στον άλλο.
Βασικός στόχος των επιστημόνων στα επόμενα βήματά τους θα είναι να πετύχουν αυτό τον γενετικό επαναπρογραμματισμό ενεργοποιώντας απλά τα κατάλληλα γονίδια των ίδιων των κυττάρων, χωρίς να χρησιμοποιήσουν τροποποιημένους ιούς.