Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ
Γρήγορα, πολύ γρήγορα, ήρθε η διάψευση των ελπίδων -που τελικά αποδείχθηκαν αυταπάτες- ότι η ανάληψη της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Μπαράκ Ομπάμα και τους Δημοκρατικούς θα σηματοδοτούσε ευνοϊκότερη στάση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στην Ελλάδα και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές διαφορές.
Η θεαματική αναβάθμιση της Τουρκίας στον αμερικανικό σχεδιασμό στη Μέση Ανατολή δεν στρέφεται φυσικά ευθέως εναντίον της Ελλάδας. Συνιστά αναγνώριση από την Ουάσιγκτον της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της χρησιμότητάς της για τον Λευκό Οίκο. Ακριβώς γι αυτό όμως μπορεί κανείς βάσιμα να υποθέσει ότι οι ΗΠΑ δεν θα διακινδυνεύσουν να προκαλέσουν τη δυσαρέσκεια της Αγκυρας, την οποία προτίθενται να χρησιμοποιήσουν σε αποστολή υψίστης σημασίας για την αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή, επιδεικνύοντας ευμενέστερη στάση απέναντι στην Αθήνα στις ασήμαντες για τους Αμερικανούς ελληνοτουρκικές διαφορές.
Το ζητούμενο δεν είναι ο θρήνος και οι οιμωγές για την επίσκεψη Ομπάμα στην Αγκυρα, η οποία, με τη συνηθισμένη υπερβολή που μας διακρίνει, τείνει να προσλάβει διαστάσεις... «εθνικής τραγωδίας», ενώ δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια συνήθη και αναμενόμενη διπλωματική ήττα, που αντανακλά απλώς την κολοσσιαία διαφορά πολιτικού βάρους ανάμεσα στην πολιτική Ερντογάν και την πολιτική Ντόρας Μπακογιάννη στη διεθνή σκηνή. Η κυβέρνηση της ΝΔ και τα κόμματα της αντιπολίτευσης πρέπει να χωνέψουν ότι η ανάληψη της εξουσίας από τον Ομπάμα δεν συνιστά καταρχήν θετικότερη αντιμετώπιση των ελληνικών θέσεων από τις ΗΠΑ και στη βάση του συμπεράσματος αυτού να χαραχθεί η ελληνική εξωτερική πολιτική.
Υπ αυτό το πρίσμα συνιστά θετικό γεγονός το ότι ήρθε πολύ γρήγορα η διαπίστωση αυτής της -φυσικά δυσάρεστης για τη χώρα μας- πραγματικότητας.
Είναι επιτακτικό, λοιπόν, πρώτα απ όλα να εγκαταλειφθεί πάραυτα αυτή η αφελής, ασυντόνιστη και παιδαριώδους πολιτικού κριτηρίου πολιτική δήθεν «καλοπιάσματος» του Ομπάμα, που ακολουθεί σπασμωδικά σιωπηρά ο πρωθυπουργός και κραυγαλέα η υπουργός Εξωτερικών και οι υπουργοί της επιρροής της.
Δεν αποτελεί μυστικό π.χ. ότι από τότε που ο «ντορικός» Κωστής Χατζηδάκης ανέλαβε υπουργός Ανάπτυξης, έχει κάνει στροφή 180 μοιρών στο θέμα της προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου. Δεν κρύβει την προτίμησή του στην προμήθεια αζερινού φυσικού αερίου αμερικανικών συμφερόντων μέσω Τουρκίας, όπως πιέζουν ασφυκτικά οι Αμερικανοί, αδιαφορώντας για το ότι έτσι η Ελλάδα καθίσταται όμηρος της Αγκυρας στον ενεργειακό τομέα, έρμαιο των διαθέσεών της να μας κόβει ή όχι το φυσικό αέριο σε περιόδους ελληνοτουρκικών κρίσεων ή εντάσεων. Η στάση αυτή μπορεί να ενθουσίασε τον Αμερικανό πρεσβευτή στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ και να απέφερε ήδη πρόσκληση στον Κ. Χατζηδάκη να μεταβεί στις ΗΠΑ για τα περαιτέρω, αλλά σίγουρα κάθε άλλο παρά συμβατή με τα εθνικά συμφέροντα είναι.
Δεν είναι επίσης μυστικό ότι οι ελληνορωσικές σχέσεις έχουν περιπέσει σε φάση αποτελμάτωσης, καθώς η μεν υπουργός Εξωτερικών τις υπονομεύει συνειδητά, ο δε πρωθυπουργός νομίζει ότι υποβαθμίζοντας τις σχέσεις Ελλάδας - Ρωσίας θα αποσπάσει την εύνοια των Αμερικανών. Δεν αποδίδουν αυτές οι μέθοδοι. Το ταξίδι του Ομπάμα στην Αγκυρα και η αδιαφορία του να κάνει μια... ψευτοστάση στην Αθήνα για τα μάτια του κόσμου, το αποδεικνύουν.
Πρώτιστο μέλημα, επομένως, του πρωθυπουργού πρέπει να είναι η σαφής παρουσίαση και στην κυβέρνηση Ομπάμα των κορυφαίων για την ελληνική εξωτερική πολιτική ζητημάτων που άπτονται των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, με τρόπο μαχητικό και ανυποχώρητο. Και φυσικά να καταστήσει σαφές ότι η Ελλάδα αρνείται κατηγορηματικά να πληρώσει οποιοδήποτε τμήμα του κόστους της αναβάθμισης των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας μέσω υποχωρήσεων της Αθήνας στα ελληνοτουρκικά ή στο Κυπριακό.
ΗΡΕΜΗ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Οροι στην Τουρκία, βέτο στα Σκόπια
Σε είκοσι μέρες γίνεται η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ για τα 60χρονα του, στο Στρασβούργο. Ο Κ. Καραμανλής πρέπει να εκμεταλλευθεί την παρουσία εκεί του Μπαράκ Ομπάμα για να του καταστήσει σαφές από πρώτο χέρι τουλάχιστον δύο πράγματα.
Πρώτον ότι η Αθήνα και η Λευκωσία, ακόμη και μόνες τους, δεν θα επιτρέψουν να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ - Τουρκίας όσο η Αγκυρα τηρεί αυτή την προκλητικά απαράδεκτη στάση απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Δεύτερον ότι η ΠΓΔΜ δεν πρόκειται να μπει ποτέ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, αν τα Σκόπια δεν συναινέσουν στην εξεύρεση κοινά αποδεκτής ονομασίας. Σαφέστατοι, πεντακάθαροι όροι χωρίς παλικαρισμούς αλλά και χωρίς μισοκακόμοιρη συμπεριφορά και μισόλογα. Μόνο έτσι ο Ομπάμα θα μας πάρει στα σοβαρά.