Άγιον Όρος, οι άγιοι χωρίς μάσκα
Θέμος ΚορνάροςΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: ΤΟ ΛΕΠΡΟΚΟΜΕΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
Σπιναλόγκα - Άγιον Όρος: Όταν θα γνωρίσεις τα δυο αυτά μέρη δεν μπορείς να θυμηθείς το ένα χωρίς να ξεπηδήσει στη μνήμη σου και τ' άλλο. Και τα δυο αυτά μέρη τα επισκέφθηκα. Στο ένα -που είναι μια πελώρια σιδερόπετρα στη μέση του πελάγου- λιώνουνε σιγά-σιγά 300 άνθρωποι, σακατεμένοι, κομματιασμένοι από τη λέπρα του κορμιού.
Στο άλλο -που είναι το πιο πλούσιο και το πιο όμορφο τμήμα του τόπου μας- 4 χιλιάδες ρασοφόροι σπουδάζουνε σ' όλη τους τη ζωή, να δένουνε, να προσαρμόζουνε στο ανθρώπινο σύνολο την πιο βρώμικη λέπρα: τη λέπρα της ψυχής.
Στη Σπιναλόγκα μπαίνοντας, πρέπει να φράξεις τη μύτη σου. Στο Άγιον Όρος μπαίνοντας, πρέπει να φράξεις και μύτη κι αφτιά και να σκεπάσεις τα μάτια. Μα προ πάντων πρέπει να δέσεις τα νεύρα, για να μη σου φύγουνε. Μέχρι σήμερα, συνηθίσαμε να νομίζουμε το Άγιον Όρος για την πρότυπη Χριστιανική Πολιτεία, που τα μίση, οι ανθρώπινες κακίες, τα πάθη έχουνε θαφτεί και στη θέση τους φυτρώσανε η γαλήνη, η αδελφοσύνη κι η ανυστερόβουλη αγάπη.
Την ιδέα αυτή μάς τη δημιουργήσανε οι ποιητές, που επισκεφθήκανε τον τόπο αυτό, με τις τόσες φυσικές καλλονές, μόνο γιατί δεν μπορέσανε να δούνε τον άνθρωπο του φυσικού αυτού παραδείσου. Καιρός όμως είναι πια ν' ακολουθήσουμε τα ερημικά μονοπάτια, που ξεπροβάλλουνε από τις καταπράσινες λαγκαδιές και σκαρφαλώνουνε και τυλίγουνται και ξανακρύβουνται σε καταπράσινες βουνοπλαγιές για να ξαναπροβάλλουνε προκλητικά σε γελαστές ηλιολουσμένες βουνοκορφές, που στεφανώνουνται από τα κάτασπρα τα τείχη μιας βυζαντινής οικοδομής. Μέσα σε κείνα τα τειχιά βρίσκονται οι άρρωστοι που πάσχουνε από τη λέπρα της ψυχής, οι υποψήφιοι... άγιοι.
Ελάτε να τους γνωρίσουμε. Ώρα είναι πια να πάψει ο άνθρωπος να γονατίζει μπροστά σε νοσογόνα μικρόβια παρασιτικά και να σκύβει το κεφάλι κάτω από το ζυγό βάρβαρων τυχοδιωκτών. Μέσα στα 20 μοναστήρια του Άθω, θα βρούμε: εμπόρους ναρκωτικών, εμπόρους κι αγοραστές της... ανδρικής σάρκας, σχολειά του αλκοολισμού και συστηματικά εκπαιδευτήρια μισανθρωπίας κι αλληλοεξοντωμού. Κι ακόμα σπείρες απατεώνων που τις επιτυχίες τους θα ζηλεύανε κι οι πιο μοντέρνοι διεθνείς τύποι του είδους των.
Στα όμορφα γαλάζια ακρογιάλια του ακρωτηριού του Άθω, που μονάχα αυτά είδανε οι ποιητές κι οι δημοσιογράφοι θα δούμε εμείς “υπ' ατμόν” τα “πλωτά πορνεία” του Αγ. Όρους. Αλλά εκεί θα συναντήσουμε και πατέρα που τραβά το παιδάκι του 12 και 13 χρονώ, να τριγυρίζει τα κελιά να το παζαρεύει με τους ασκητές, ή να το νοικιάζει για μια ή για περισσότερες βραδιές, αναλόγως “της ποιότητος”, γιατί αυτοί τον μάθανε να πιστεύει “πως όλα είναι ηθικά και τίμια”.
Είναι ανάγκη, για να τα δούμε όλ' αυτά, να χρησιμοποιήσουμε κι εμείς μια μάσκα. Εγώ μεταχειρίστηκα με ικανοποιητικά αποτελέσματα τη μάσκα της ηλιθιότητας. Τριγύριζα μ' αυτήν οκτώ μήνες σ' όλες τις Μονές, τις Σκήτες, τα Ησυχαστήρια, τα Μεθυστήρια, χωρίς να φοβίζω κανένα και να τον αναγκάζω να μου κλείνει την πόρτα. Αντίθετα είχα όλη την ελευθερία. Τους υπηρετούσα. Έτσι πρέπει να επισκεφτεί κανένας το παζάρι αυτό της σάρκας, των ναρκωτικών, το σκολειό της ανομίας, για να το γνωρίσει. Όχι με επίσημο “ένδυμα” και σπουδαίο όνομα. Γιατί στη δεύτερη αυτή περίπτωση, θα δει μόνο χαμόγελα, υποκλίσεις, προσευχόμενους και... άγια λείψανα. Δε θα μάθει τι σημαίνει η λέξη “διωχτικά”, τι είναι το “μνήμα του πλούσιου”. Δε θα δει τον άγιο Παντελεήμονα να μαστιγώνει τους αμαρτωλούς με βρεμένο σκοινί το χειμώνα, ούτε θα μάθει πώς πεθαίνει ο φθισικός εργάτης, πάνω στη δουλειά, που εργάζεται για 8 δραχμές μεροκάματο.
Κι όταν κανένας αντιληφτεί όλ' αυτά τα... μικροπραματάκια, θα πρέπει να σκεφτεί αν είναι ηθικό να ζητούμε τη γνώμη των εκπροσώπων του Θεού “γράφε των παιδεραστών και των λαθρεμπόρων” για τη ρύθμιση της κοινωνικής μας ζωής, ή τη συμβολή τους για τη σύνταξη του... αστικού κώδικα μιας πολιτισμένης κοινωνίας...
Οι εντυπώσεις τούτες απ' την “αγιορείτικη Γη” είναι γραμμένες απ' τα 1931. Προορίζονταν για τις εφημερίδες. Γιατί τίποτ' άλλο δεν είναι παρά ένα σκέτο δημοσιογραφικό ρεπορτάζ. Τη δίνω αυτή την πληροφορία για να μη νομιστεί πως προσπαθώ να κάνω τέχνη. Μια φωτογραφία απλώς είναι, από ένα μέτριο φωτογράφο, μιας Μεσαιωνικής Γωνιάς, που σώζεται στις μέρες μας.
Ο Θέμος Κορνάρος υπήρξε πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (κοίτα σχόλια) κι έχουν γράψει γι' αυτόν κολακευτικές κριτικές οι περισσότεροι Έλληνες λογοτέχνες. Μεταξύ άλλων έγραψε και το βιβλίο «Άγιον Όρος» με βάση τις εμπειρίες που απέκτησε σαν εργάτης στα μοναστήρια του αγίου Όρους. Το βιβλίο εκδόθηκε το 1933 (έκδοση Γκωγκώνη, Αθήνα 1933), αλλά πολύ σύντομα, με επέμβαση της εκκλησίας, κατασχέθηκε από την Εισαγγελία και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία του. Η τελευταία του έκδοση έγινε μετά τη μεταπολίτευση (1977, εκδόσεις Χρόνος), αλλά σήμερα είναι εξαντλημένο και δυσεύρετο. Στις 15 Γενάρη του 1934, ο Φώτος Πολίτης, τον υπερασπίζεται με επιφυλλίδα του στην “Πρωία“, που έχει τίτλο “Αντοχή”
Ο Θέμος Κορνάρος γεννήθηκε στο Σίβα Μεσσαράς στην Κρήτη, το 1906 από πάμπτωχη οικογένεια, και από μικρός μπήκε στη βιοπάλη, γυρίζοντας όλη την Ελλάδα και κάνοντας όποια δουλειά του τύχαινε. Παράλληλα, όμως, αυτομορφωνόταν και καθώς είχε έφεση στο γράψιμο, άρχισε να δημοσιεύει διάφορα πεζογραφήματα σε περιοδικά και εφημερίδες. Όταν ήρθε στην Αθήνα προσπάθησε να παρακολουθήσει μαθήματα στο πανεπιστήμιο. Δεν τα κατάφερε, όμως, γιατί παράλληλα δούλευε εργάτης στο χτίσιμο του Εθνικού Θεάτρου. Εκεί γνωρίστηκε με τον Κωστή Μπαστιά και μέσω αυτού με το Φώτο Πολίτη, που δέχτηκε με ενθουσιώδεις κριτικές τα πεζογραφήματά του. Γυρνώντας όλη την Ελλάδα, ψάχνοντας για δουλειά, είχε πάντα τα μάτια και τα αυτιά του ανοιχτά και αφουγκραζόταν τα πάθη και τους καημούς του κόσμου. Μαθαίνοντας πως το κορίτσι που αγαπούσε από παιδί προσβλήθηκε από λέπρα, πήγε να το δει στη Σπιναλόγκα. Κατόπιν πήγε εργάτης γης στο Άγιον Όρος. Τις εντυπώσεις του από την επίσκεψη στα μέρη αυτά τις κατέγραψε σε δυο πραγματικά συγκλονιστικά βιβλία του: «Σπιναλόγκα» (1933) και «Άγιον Όρος. Οι άγιοι χωρίς μάσκα» (1934). Δεν πήγε όμως μόνο σ’ αυτά τα δυο σημαδιακά μέρη, αλλά και σε ένα σωρό άλλα, πάντα ζητώντας δουλειά. Ακόμα και το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Χαϊδάρι επισκέφθηκε, επί Κατοχής, μόνο που εκεί δεν πήγε μόνος του αλλά τον πήγαν δεμένο οι Γερμανοί, για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση. Και από αυτήν, την αναγκαστική, επίσκεψη βγήκε ένα σπουδαίο βιβλίο, το «Χαϊδάρι» (1945). Δυο χρόνια αργότερα, το 1947, οι εθνικόφρονες αυτή τη φορά, τον έκλεισαν πάλι στη φυλακή, για το βιβλίο του «Αγύρτες και κλέφτες στην εξουσία», στο οποίο έγραφε για τα έργα και ημέρες του Δεσπότη Μεσολογγίου, που φαίνεται πως ξεπερνούσε και τους σημερινούς δικούς μας. Άλλα βιβλία του Κορνάρου είναι το «Με τα παιδιά της Θύελλας» και το «Στάχτες και Φοίνικες». Πέθανε στην Αθήνα το 1970, επί απριλιανής δικτατορίας, φτωχός αλλά όχι λησμονημένος.
FILE DOWNLOAD
http://rapidshare.com/files/193824219/Themos_Kornaros_-_Agion_Oros__oi_agioi_xoris_maska.pdf | 312 KB
Φόρουμ 
