ΙΜΙΑ 13 χρονια μετα

Tου Σταυρου Λυγερου


Δεκατρία χρόνια μετά, η κρίση στα Ιμια δεν μοιάζει καθόλου μακρινή. Οι πρόσφατες προκλήσεις επιβεβαιώνουν ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις συνεχίζουν να πελαγοδρομούν στα ίδια νερά. Η ελπίδα της Αθήνας να «εξημερώσει το θηρίο» μέσω της ενταξιακής πορείας προς την Ε. Ε. δεν δικαιώνεται. Ο απολογισμός από την απόφαση του Ελσίνκι (Δεκέμβριος 1999) είναι πενιχρός.

Η Αγκυρα προχωρεί προς την Ε. Ε. με τη σημαία των επεκτατικών της διεκδικήσεων αναπεπταμένη. Η Αθήνα δηλώνει ότι η τουρκική συμπεριφορά δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας, αλλά αυτού του είδους οι δηλώσεις προκαλούν ειρωνικά χαμόγελα στην αντίπερα όχθη. Παρ’ όλα αυτά, η ελληνική υποστήριξη προς την υποψηφιότητα της Τουρκίας παραμένει ένθερμη. Πάγια τακτική των Τούρκων είναι να προκαλούν ένταση και ενίοτε κρίση, με σκοπό να εγείρουν και να κατοχυρώνουν πολιτικά τις επεκτατικές διεκδικήσεις τους. Στη συνέχεια καλούν την Αθήνα να διαπραγματευθεί, δηλαδή να μοιράσει τα ελληνικά κυριαρχικά και διοικητικά δικαιώματα, τα οποία οι ίδιοι έχουν προηγουμένως θέσει σε αμφισβήτηση. Αυτό έκαναν το 1996 στα Ιμια



τρία παλικάρια ,αξιωματικοί του Πολεμικού μας Ναυτικού εν καιρό ειρήνης θυσιάστηκαν, έπεσαν για την πατρίδα στις 30/31 του Γενάρη το 1996,ο Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο Παναγιώτης Βλαχάκος και ο Έκτορας Γιαλοψός

[URL=http://imageshack.us]

Σημείωση : Το άρθρο που ακολουθεί ,έχει δημοσιευθεί στο περιοδικό” ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ “και ανήκει στον δημοσιογράφο Πανό Πικραμένο.

Το χρονικό της κρίσης των Ιμίων

• 26 Δεκεμβρίου 1995: Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκεν Ακάντ» προσαράζει στις βραχονησίδες Ίμια. Ο Τούρκος πλοίαρχος ισχυρίζεται ότι βρίσκεται σε τουρκικά χωρικά ύδατα και αρχικά αρνείται να δεχθεί βοήθεια από ελληνικά μέσα έρευνας και διάσωσης.

• 28 Δεκεμβρίου: ελληνικά ρυμουλκά απεγκλωβίζουν το τούρκικο πλοίο και οδηγείται στην Τουρκία.

• 29 Δεκεμβρίου 1995: Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εκδίδει ρηματική διακοίνωση, στην οποία τα Ίμια χαρακτηρίζονται ως τουρκικό έδαφος.

• 10 Ιανουαρίου 1996: Η Ελλάδα απορρίπτει τους ισχυρισμούς του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ. με άλλη ρηματική διακοίνωση, στην οποία αναφέρεται η συνθήκη των Παρισίων του 1947, με την οποία οι βραχονησίδες Ίμια παραχωρήθηκαν από την Ιταλία στην Ελλάδα, κατά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων.

• 4 Ιανουαρίου: Ο Αμερικάνος πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον, σε επιστολή του προς Ελληνοαμερικανό γερουσιαστή, αναφέρει: Φοβάμαι θερμό επεισόδιο.

• 19 Ιανουαρίου: Στην Ελλάδα πρωθυπουργός γίνεται ο Κ. Σημίτης.

• 25 Ιανουαρίου 1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δ. Διακομιχάλης συνοδευόμενος από τον Αστυνομικό Διευθυντή της Καλύμνου, Γ. Ριόλα, υψώνουν στα Ίμια την ελληνική σημαία.

• 28 Ιανουαρίου 1996: Μία ομάδα Τούρκων δημοσιογράφων της εφημερίδας «Χουριέτ» προσεγγίζει τα Ίμια με ελικόπτερο, υποστέλλει την ελληνική σημαία και υψώνει την τουρκική. Άνδρες του περιπολικού «Παναγόπουλος» στις 08:00 αντιλαμβάνονται την τουρκική σημαία.

Ο αρχηγός Γ.Ε.Ν. δίνει εντολή στον πλοίαρχο του περιπολικού «Αντωνίου» να σπεύσει στα Ίμια, να αφαιρέσει την τουρκική σημαία και να υψώσει ξανά την ελληνική. Ο Αρχηγός Γ.Ε.Ν. επικοινωνεί με τον Αρχηγό Γ.Ε.ΕΘ.Α., ναύαρχο Λυμπέρη, τον οποίο ενημερώνει για τα γεγονότα. Ο Αρχηγός Γ.Ε.ΕΘ.Α. επιδοκιμάζει τις κινήσεις του Α/Γ.Ε.Ν. και παράλληλα ενημερώνει τον υπουργό Εθνικής Αμύνης, Γεράσιμο Αρσένη.

Όπως αναφέρει ο ίδιος ο ναύαρχος Λυμπέρης, επικοινωνεί με το Ναυτικό Διοικητή Αιγαίου, αρχιπλοίαρχο Ι. Καλλιγιάννη, τον οποίο συμβουλεύει όπως η σημαία υψωθεί μέσω δημάρχου Καλύμνου και όχι απευθείας από το πολεμικό πλοίο. Η επικοινωνία, όμως, δεν κατέστη δυνατή με το πλοίο και η σημαία υψώθηκε από το πλήρωμα του περιπολικού «Αντωνίου» .

• 30 Ιανουαρίου 1996: Δημοσιεύεται σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο οι Τούρκοι διεκδικούν το σύνολο των βραχονησίδων, οι οποίες βρίσκονται κοντά στα Τουρκικά παράλια.

- Από το πρωί στην περιοχή επικρατεί ένταση. - Το απόγευμα, ελληνικά και τουρκικά πολεμικά πλοία έχουν σπεύσει στην ευρύτερη περιοχή των Ιμίων και βρίσκονται σε διάταξη μάχης.

- Ταυτόχρονα, άνδρες των Ο.Υ.Κ. αποβιβάζονται στα Ανατολικά Ίμια και δυνάμεις των Ειδικών Δυνάμεων στην Καλόλιμνο.

- Στις 23:00 διατάσσεται επιστράτευση στις στρατιωτικές δυνάμεις Έβρου και νήσων του Αιγαίου.

• 30/31 Ιανουαρίου 1996: Τη νύχτα, οι καιρικές συνθήκες είναι εξαιρετικά κακές. Βρέχει συνεχώς και η ορατότητα στην κυριολεξία είναι μηδέν. Στη 01:15 Τούρκοι κομάντος διαφεύγουν της προσοχής των στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού που επιτηρούν τα Ίμια και αποβιβάζονται στη μικρή Ίμια, στην οποία δε βρίσκονται ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις. Υψώνουν την τουρκική σημαία. Θα παραμείνουν επτά ώρες.

Το γεγονός διαπιστώνεται από το περιπολικό «Αντωνίου» και επιβεβαιώνεται από ελικόπτερο ΑΒ-212 ASW της Φρεγάτας «Ναυαρίνο».

Στις 5:30 το ελικόπτερο επιστρέφοντας καταπέφτει στη θάλασσα. Σκοτώνονται οι αξιωματικοί που επέβαιναν, Χ. Καραθανάσης, Ε. Γιαλοψός, Π. Βλαχάκος.

- Το ΚΥΣΕΑ, ύστερα από μαραθώνια σύσκεψη, απορρίπτει το ενδεχόμενο ανακατάληψης των Ιμίων, για να αποφύγει την πολεμική σύρραξη.

· Στις 06:10 το πρωί, οι υπουργοί Αμύνης και Εξωτερικών, Γ. Αρσένης και Θ. Πάγκαλος, ανακοινώνουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας με προσωπική παρέμβαση του Προέδρου των Η.Π.Α., Μπιλ Κλίντον, και του διαμεσολαβητή Ρ. Χόλμπρουκ.

Οι ελληνικές δυνάμεις αποχωρούν από τα Ίμια παίρνοντας μαζί και την ελληνική σημαία. Το ίδιο πράττουν και οι Τούρκοι καταδρομείς.

Πτώση ή κατάρριψη;

Ο τότε υπουργός Εθνικής Αμύνης, κος Γ. Αρσένης, απέδωσε την πτώση του ελικοπτέρου στο φαινόμενο vertigo, δηλαδή την απώλεια προσανατολισμού του πιλότου, λόγω του σκότους και των καιρικών συνθηκών. Σημειώνεται ότι τα ελικόπτερα αυτού του τύπου δεν είναι κατασκευασμένα για νυκτερινές πτήσεις:

«Εμείς στείλαμε, αν και νύχτα, το μοιραίο ελικόπτερο να ανιχνεύσει αυτόν τον βράχο. Ήταν περίπου κατά τις 5.30 π.μ. που εντόπισε (το ελικόπτερο) με τους δικούς του προβολείς δέκα περίπου άτομα σ αυτόν το βράχο. Μας πέρασε αυτό το μήνυμα και επιστρέφοντας στη φρεγάτα ο πιλότος ζαλίστηκε και το ελικόπτερο έπεσε στη θάλασσα και χάσαμε τρεις θαυμάσιους αξιωματικούς στην εκτέλεση του καθήκοντος, δήλωσε ο Γ. Αρσένης.

Η πτώση του ελικοπτέρου, οι συνεχείς καταγγελίες συγγενών των νεκρών αξιωματικών, σε συνδυασμό με την επιμονή του υπουργείου Εθνικής Αμύνης να μην παρουσιάσει τα συντρίμμια του ελικοπτέρου, ερέθισε τη δυσπιστία της κοινής γνώμης και πυροδότησε μία σειρά από σενάρια:

Στη 1 Φεβρουαρίου 1996 η εφημερίδα «Απογευματινή» αποκαλύπτει εμπιστευτικό σήμα του πιλότου του ελικοπτέρου που έστειλε στις 4.49 τα ξημερώματα της 31ης Ιανουαρίου. Ο πιλότος ανέφερε κατά λέξη προς τη φρεγάτα «Ναυαρίνο»: «Έχω ένδειξη master caution (γενική ηλεκτρονική βλάβη), emergency (κίνδυνος)».

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ένδειξη master caution σημαίνει ότι είτε το ελικόπτερο δέχεται ηλεκτρονική παρεμβολή, είτε ότι υπάρχει μηχανική βλάβη, οπότε και ανάβει το αντίστοιχο λαμπάκι. Αμέσως μετά, όμως, ο πιλότος προσθέτει: «αλλά το λαμπάκι δε δείχνει τίποτε».

Το δημοσίευμα αυτό, το οποίο όσο γνωρίζουμε δεν έχει διαψευσθεί, ενίσχυσε τις φήμες περί ηλεκτρονικής παρεμβολής που οδήγησε το ελικόπτερο στο βυθό της θάλασσας. Όμως οι συσκευές ηλεκτρονικού πολέμου των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων δεν κατέγραψαν ουδεμία παρεμβολή, ούτε και υπήρξε άλλο στοιχείο που να συνηγορεί σε αυτήν την εκδοχή.

Ένα δεύτερο σενάριο αναφέρει ότι το ελικόπτερο κατερρίφθη κατά λάθος από ελληνικά πυρά, όταν ο πιλότος άθελά του το οδήγησε εντός ακτίνας δράσης των αυτοματοποιημένων πυροβόλων «Φάλαγξ», που διαθέτουν οι φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού. Τα πυροβόλα αυτά ενεργοποιούνται αυτόματα, όταν ένα ιπτάμενο αντικείμενο (π.χ. πύραυλος) πλησιάζει σε μία ορισμένη απόσταση μία φρεγάτα.

Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να επιβεβαιώνει αυτήν την εκδοχή, εκτός, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, από την επιμονή όλων των υπουργών Αμύνης να μη δοθούν στη δημοσιότητα ευκρινείς φωτογραφίες των συντριμμιών του ελικοπτέρου.

Το κυρίαρχο, όμως, σενάριο παραμένει αυτό της κατάρριψης του ελικοπτέρου από τους Τούρκους καταδρομείς που βρίσκονταν στο νησί. Την άποψη αυτή ενίσχυσαν οι εικόνες που μεταδόθηκαν μετά την ανάσυρση του ελικοπτέρου από το βυθό, που έδειχναν μία σειρά οπών στο κυρίως σώμα του σκάφους.

Σύμφωνα με την εξήγηση που δόθηκε, επρόκειτο για υποδοχείς μπουλονιών τα οποία έσπασαν κατά την πρόσκρουση του ελικοπτέρου στο νερό.

Το διπλωματικό παρασκήνιο στην Ουάσιγκτον

Η νύχτα αυτή απετέλεσε σημείο καμπής για την ελληνική πολιτική στο Αιγαίο. Όσοι χειρίστηκαν την κρίση και, ειδικά, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, που ευχαρίστησε την αμερικανική πλευρά μέσα στο Κοινοβούλιο και ο υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, δέχθηκαν σφοδρές επικρίσεις, ενώ δεν ήταν λίγοι όσοι μίλησαν για εθνική μειοδοσία.

Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, το απόγευμα της 31ης Ιανουαρίου 1996, κατά τη διάρκεια δεξίωσης στη Γερουσία των Η.Π.Α., Αμερικανοί επίσημοι διοχέτευαν την πληροφορία ότι τις προσεχείς ώρες οι Τούρκοι θα καταλάμβαναν ελληνική βραχονησίδα στην περιοχή των Ιμίων.

Το γεγονός κατεγράφη από παριστάμενους Έλληνες διπλωμάτες και στρατιωτικούς, οι οποίοι ενημέρωσαν την Αθήνα τηλεγραφικά και τηλεφωνικά και συγκεκριμένα από τον τότε Επιτετραμένο της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, Κ. Κοκώση.

Η πληροφορία διοχετευόταν, αφού είχε προηγηθεί η προσωπική διαμεσολάβηση του τότε προέδρου των Η.Π.Α., Μπιλ Κλίντον, η οποία είχε θεωρηθεί «επιτυχής». Το πώς η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, βρήκε το σθένος να προχωρήσει στην κατάληψη των μικρών Ιμίων, μετά την παρέμβαση του προέδρου των Η.Π.Α., παραμένει ακόμη αναπάντητο.

Στη 1 Φεβρουαρίου 1996, ημερομηνία ανακοίνωσης της λήξης της κρίσης, ο τότε εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ, Νίκολας Μπερνς, κατά την τακτική ενημέρωση Τύπου, δηλώνει προκλητικά ότι: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες από σήμερα δεν αναγνωρίζουν ελληνική κυριαρχία στη βραχονησίδα Ίμια», συμπληρώνοντας ότι το ίδιο ισχύει «για μία σειρά νησάκια κατά μήκος των ακτών του Ανατολικού Αιγαίου, τα οποία έχουν το ίδιο καθεστώς με τα ΄Ιμια και δεν είναι μεγαλύτερα από το κτήριο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών».

Ο Ν. Μπερνς απαντώντας σε ερωτήσεις Ελλήνων ανταποκριτών αρχικά παραδέχθηκε ότι υπάρχει λίστα με ονόματα βραχονησίδων. Ο θόρυβος που προεκλίθη τότε στην Ελλάδα, αλλά και σε κύκλους της ομογένειας, την επομένη ανάγκασε το Ν. Μπερνς να ανακαλέσει τη δήλωση περί λίστας, όχι όμως και τη δήλωση περί μη αναγνώρισης της ελληνικής κυριαρχίας στα Ίμια.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Ν. Μπερνς απαντώντας σε επίμονες ερωτήσεις δήλωσε κατ΄ επανάληψη ότι οι Η.Π.Α. δεν αναγνωρίζουν στα Ίμια ούτε τουρκική κυριαρχία, ονομάζοντάς τα, όμως, με το όνομα που τα νησιά είναι γνωστά στην Τουρκία, δηλαδή ‘Καρντάκ’.

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση Σημίτη ουδέποτε διαμαρτυρήθηκε για τη δήλωση Μπερνς περί μη ελληνικής κυριαρχίας στα Ίμια, παρά το ότι, μέχρι εκείνην τη στιγμή, σταθερή θέση των Αμερικανών για την κρίση ήταν ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παίρνουν θέση. Ελλάδα και Τουρκία είναι σύμμαχοί μας και οφείλουν να παρακαθίσουν σε συνομιλίες για την επίλυση των διαφορών τους».

Το νομικό καθεστώς των Ιμίων

Η Μαρία Γαβουνέλη, δικηγόρος και επιστημονική συνεργάτης του Ελληνικού Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου, σε μελέτη της για το νομικό καθεστώς που διέπει τις νησίδες των Ιμίων αναφέρει:

«Την επαύριο του επεισοδίου στις νησίδες Ίμια στις 30/31 Ιανουαρίου 1996, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σημείωνε επισήμως ότι εξαιτίας της απουσίας συνολικής διμερούς συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών…υπάρχουν εκατοντάδες μικρά νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο…[των οποίων] το καθεστώς παραμένει αδιευκρίνιστο, ανακοίνωνε δε ότι προχωρά στην εκπόνηση νομικής μελέτης για το καθεστώς των σχηματισμών αυτών.

Τα νησιά αυτά συνιστούν terra nullius, είναι αδέσποτα και ως εκ τούτου αποτελούν γκρίζες ζώνες κυριαρχίας. Η επίσημη τουρκική θέση εμφαίνεται σε μία στρατιωτική έκθεση, σύμφωνα με την οποία: ‘…τα νησιά του Αιγαίου που δεν αναφέρονται σε καμμιά συνθήκη και δεν κατελήφθησαν από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, καθώς και τα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των έξι μιλίων από τις τουρκικές ακτές ανήκουν νομίμως στην Τουρκία, διάδοχη χώρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας…

Η Τουρκία διατηρεί κυριότητα επί των νήσων αυτών, με την εξαίρεση αυτών που δόθηκαν στην Ελλάδα με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λωζάννης’ [Κούρκουλας 1997].»

ΙΜΙΑ 1996

Ενώ η ένταση και η κρίση μεταξύ της Ελλάδα και της Τουρκίας κορυφώνονταν, και ο Ελληνικός Στόλος ελάμβανε θέσεις μάχης στο Αιγαίο, Μονάδες του Στρατού βρίσκονταν κυριολεκτικά με το δάχτυλο στην σκανδάλη, ο τότε Αρχηγός της ΕΥΠ, Ναύαρχος κ. Βασιλικόπουλος, ζήτησε ακρόαση από τον τότε πρωθυπουργό, κ. Κ. Σημίτη, μια μέρα πριν την αποβίβαση των Τούρκων στρατιωτών στα Ίμια. Ούτε κάθισμα δεν πρόσφεραν στον κ. Βασιλικόπουλο κατά την διάρκεια της αναμονής του… ο Κ. Σημίτης απαξίωσε να δεχθεί τον Αρχηγό της ΕΥΠ. Ο Βασιλικόπουλος εκλιπαρεί να δει έστω κάποιον Υπουργό, καθώς τα ζητήματα που θέλει να θέσει είναι επείγοντα και υψίστης σημασίας…

Γιατί επέμενε ο κ. Βασιλικόπουλος τόσο έντονα να δει τον Σημίτη;

Η ΕΥΠ από μήνες πριν ήξερε με κάθε λεπτομέρεια τις κινήσεις και τα σχέδια των Τούρκων και είχε ενημερώσει τα αρμόδια όργανα της κυβέρνησης. Με το ξέσπασμα ης κρίσης, η ΕΥΠ κινητοποίησε κατάλληλα δεκάδες πράκτορές της στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ακόμη και μέσα στα άδυτα του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου Στρατού. Γνωρίζαμε κάθε λεπτομέρεια, κάθε κίνηση των Τούρκων. Η ΕΥΠ κατάφερε και υπέκλεψε τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ υψηλόβαθμων Τούρκων στρατιωτικών, στην οποία δίνονταν εντολή να μεταφερθεί ομάδα κρούσης Τούρκων κομάντος από την Κωνσταντινούπολη για να καταλάβει μια από τις νησίδες των Ιμίων.

Υπήρχε όλος ο χρόνος, να αποφύγει η Ελλάδα την ταπείνωση και τα μελλοντικά σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα. Απλά πράγματα… η μία νησίδα των Ιμίων ήταν αφύλαχτη. Οι Τούρκοι το γνώριζαν και την κατέλαβαν με μια επιχείρηση «αποβίβασης» η οποία ήταν για γέλια. Εάν άκουγαν τον κ. Βασιλικόπουλο, οι Τούρκοι ποτέ δεν θα πατούσαν στα Ίμια. Δεν θα φτάναμε να υποστείλουμε την Σημαία μας, ούτε να λέμε μέσα από το βήμα της Βουλής «ευχαριστώ» στους αμερικάνους.

Επίσης, ολόκληρη η αιχμή του δόρατος του Τουρκικού Στρατού στον Έβρο, η 9η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία, η οποία είχε λάβει επιθετική διάταξη και προχώρησε στους χώρους εφόρμησης της, είχε κωλύσει μέσα στα πλημμυρισμένα νερά του Έβρου. Όλα τα άρματα των Τούρκων, βρίσκονταν κάτω από το νερό μέχρι το ύψος του πύργου τους. Η Ελλάδα είχε στρατηγικό και τακτικό πλεονέκτημα ανέλπιστο. Η καλύτερη Ταξιαρχία αρμάτων του Τουρκικού Στρατού, ήταν ακίνητη και έτοιμη να καταστραφεί σε λίγα λεπτά από το Ελληνικό πυροβολικό. Η παρακώλυση της Ταξιαρχίας, έφερε σε τεράστια ταραχή τις Τουρκικές δυνάμεις. Ανατράπηκαν όλα τα επιθετικά τους σχέδια. Η καταστροφή τους σε περίπτωση σύγκρουσης στον Έβρο θα ήταν θέμα ωρών.

Πλήθος άλλα στοιχεία είχε στην διάθεσή του ο Αρχηγός της ΕΥΠ. Η ΕΥΠ είχε ενεργοποιήσει εκατοντάδες πράκτορές της μέσα στα βάθη της Τουρκικής ενδοχώρας. Στρατηγικές γέφυρες, κέντρα διοίκησης, υποδομές, τηλεπικοινωνίες και εκατοντάδες άλλοι στόχοι, ήταν έτοιμοι να καταστραφούν, προκαλώντας πραγματικό χάος στην Τουρκία. Αρκούσε μόνο η εντολή ανάληψης δράσης.

Οι Έλληνες πολιτικοί προϊστάμενοι του κ. Βασιλικόπουλου απαξίωσαν να μιλήσουν με τον Αρχηγό της Ελληνικής Μυστικής Υπηρεσίας, τις τόσο κρίσιμες αυτές ώρες. Εάν ο κ. Βασιλικόπουλος εισακούονταν, η τροπή των γεγονότων θα ήταν πολύ διαφορετική. Σε καμία περίπτωση η Τουρκία δεν θα έβγαινε κερδισμένη σε κανένα επίπεδο.

Χάσαμε στα Ίμια τρεις λαμπρούς αξιωματικούς μας, με την πτώση του ελικοπτέρου μας. Πιθανόν το ελικόπτερό μας να καταρρίφθηκε από τους Τούρκους κομάντος στα Ίμια. Η επίσημε εκδοχή ήταν ότι κατέπεσε 1.5 μίλι μακριά από τα Ίμια. Ποτέ δεν είπαν ότι το κράνος ενός πιλότου βρέθηκε μήνες αργότερα στα δίχτυα ενός ψαρά της Καλύμνου δίπλα στις ακτές των Ιμίων. Όσοι γνωρίζουν πως είναι τα κράνη των πιλότων θα βγάλουν μόνοι τους τα συμπεράσματά τους…



Μυστηριώδεις Απώλειες

Μετά λίγους μήνες η περιβόητη «ομάδα Καρντάκ» των Τούρκων κομάντος που κατέλαβαν τα Ίμια συμμετείχε σε άσκηση στον Κόλπο της Μαρμαρίδας. Η ομάδα αυτή πήγαινε στις ασκήσεις ως ομάδα πρότυπο υπό τις διαταγές του Τούρκου Ταγματάρχη Ζεκί Σεν. Ο Ζεκί Σεν, ήταν ένας λαμπρός αξιωματικός των Καταδρομών, μέλος της SAT Μονάδος Ειδικού Πολέμου της Τουρκίας. Ο Ζεκί Σεν ήταν αδειούχος κατά την προαναφερόμενη άσκηση… Η «ομάδα Καρντάκ» απογειώθηκε με ελικόπτερο COUGAR για να εκτελέσει αεραπόβαση. Ξαφνικά σφοδρή έκρηξη καταστρέφει το ελικόπτερο, το πλήρωμα του και την «ομάδα Καρντάκ». Αύτανδρο βυθίζεται στα νερά της Μαρμαρίδας.

Μαζί με τον Σακί Σεν, απουσίαζαν άλλα δύο μέλη της «Ομάδας Καρντάκ». Τούρκοι δημοσιογράφοι ανέφεραν ότι υπήρξε Ελληνικό σαμποτάζ, εκδίκησης για τα Ίμια. Άλλοι ανέφεραν ότι Ελληνικό Μιράζ τους κατέρριψε. Άλλοι ότι Ελληνικό υποβρύχιο έβαλε με το πυροβόλο του και το κατέρριψε.

Η «ομάδα Καρντάκ» διαλύθηκε. Οι δύο παρασημοφορημένοι κομάντος που απουσίαζαν μεταφέρθηκαν σε άλλες μονάδες καταδρομών. Ο Αρχηγός τους Ζεκί Σεν, αποσπάστηκε μυστικά στην Γεωργία ως προσωπικό του ΟΗΕ.

Μετά δύο μήνες με διαφορά 3 ημερών, φεύγουν από την ζωή και οι δύο επιζώντες Τούρκοι κομάντος… και οι δύο σκοτώθηκαν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα… Μέσα στο ίδιο έτος, 1996, και οι 12 Τούρκοι κομάντος των Ιμίων, δεν ήταν πλέον στην ζωή… έμεινε μόνο ο Αρχηγός τους.

Τα ίχνη του Ζεκί Σεν χάθηκαν… ώσπου το 2003, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Στις 6 Μαΐου του 2003, ο Ζεκί Σεν γιόρτασε τα γενέθλια του με την κοπέλα του και τους φίλους του σε γνωστό κλαμπ της Κων/πόλης (LAILA) στην Περιοχή Ορτάκιοϊ (Ortaköy). Την νύχτα των γενεθλίων την πέρασε στο κοντινό ξενοδοχείο “CIRAGAN PALACE HOTEL”, παλαιό παλάτι του Σουλτάνου.

Την επόμενη μέρα, το μεσημέρι στις 3.30 μ.μ., ο Ζεκί Σεν πήγε στην πλατεία Ταξίμ και μπήκε στο McDonald και αγόρασε ένα χάμπουργκερ. Μόλις βγήκε από το φαστ φουντ, δέχθηκε την επίθεση τριών νεαρών, οι οποίοι τον κατακρεούργησαν με μαχαίρια και διέφυγαν στα στενά σοκάκια της Πόλις…

Κανείς δεν ξέρει την αλήθεια για τον χαμό της «ομάδας Καρντάκ» …

Ούτε και εμείς δεν θα την μάθουμε ποτέ… Θεία Δίκη; Ή μήπως η ίδια η Τουρκία είχε λόγους να τους κλείσει το στόμα; Τότε γιατί τους παρασημοφόρησε; Λέτε να αληθεύουν τα όσα έγραψαν οι Τούρκοι δημοσιογράφοι…;»

΄Ομηρος Φωτιάδης

Μια άγνωστη πτυχή της νύχτας των Ιμίων...(?)

Λεπτομέρειες γύρω από όσα εκτυλίχθηκαν λίγο πριν από την πτώση του ελικοπτέρου και τον τραγικό θάνατο των τριών μελών του πληρώματος

Της Δωρας Αντωνιου

Δεκατρία χρόνια συμπληρώθηκαν πριν από μερικές ημέρες από την τραγική νύχτα των Ιμίων. Οσα συνέβησαν εκείνη τη νύχτα ήταν η κλιμάκωση της κρίσης που εκδηλώθηκε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και παρ' ολίγον να εξελιχθεί σε ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στις δύο χώρες. Οσα συνέβησαν εκείνη τη νύχτα είναι λίγο - πολύ γνωστά. Ορισμένες λεπτομέρειες έγιναν λίγο γνωστές και καλύφθηκαν από τα...σενάρια γύρω από το τι έγινε, τα οποία επικράτησαν, ενδεχομένως γιατί ταιριάζουν καλύτερα με τα στερεότυπα γύρω από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Μία από τις λιγότερο γνωστές πτυχές της νύχτας των Ιμίων επιβεβαιώνει στην «Κ» ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΝ, ναύαρχος Αντώνης Αντωνιάδης. Αφορά τα όσα εκτυλίχθηκαν λίγο πριν από την πτώση του ελικοπτέρου και τον τραγικό θάνατο των τριών μελών του πληρώματος, των υποπλοιάρχων Χριστόδουλου Καραθανάση και Παναγιώτη Βλαχάκου και του αρχικελευστή Εκτορα Γιαλοψού και επιβεβαιώνει τον ηρωισμό της προσπάθειάς τους.

Σήμα κινδύνου

Οπως αναφέρει ο ναύαρχος Αντωνιάδης, όταν το πλήρωμα του ελικοπτέρου αντελήφθη ότι υπάρχει βλάβη, εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Αυτό φαίνεται και από την καταγραφή της επικοινωνίας μεταξύ του θαλάμου επιχειρήσεων του ΓΕΝ και της φρεγάτας «Ναυαρίνο», από την οποία είχε απονηωθεί το ελικόπτερο και στην οποία επέστρεφε:

Ωρα 5.04 ΓΕΝ: Το ελικόπτερο να επιστρέψει.
Ωρα 5.05 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Εχω απώλεια επαφής με το ελικόπτερο. Τελευταία του αναφορά EMERGENCY - EMERGENCY 1,5 μίλι βόρεια από το σημείο του ενδιαφέροντος.

Το σήμα κινδύνου που εξέπεμψε το ελικόπτερο, εκτός από το «Ναυαρίνο», ελήφθη και από την τουρκική φρεγάτα «Γιαβούζ», που είχε πλεύσει στην περιοχή και είχε αποβιβάσει τους Τούρκους κομάντος στη Μικρή Ιμια. «Η επικοινωνία γινόταν στο ραδιοτηλέφωνο και ήταν απλό για τους Τούρκους να μπουν στη συχνότητα και να ακούσουν τα λεγόμενα», αναφέρει ο ναύαρχος Αντωνιάδης. Μόλις η φρεγάτα «Γιαβούζ» αντελήφθη ότι το ελληνικό ελικόπτερο έχει πρόβλημα, παρενέβη στην επικοινωνία και ενημέρωσε το πλήρωμά του ότι μπορεί να προσνηωθεί επί της «Γιαβούζ», που βρισκόταν πιο κοντά. Ομως, η απάντηση που δόθηκε από το ελικόπτερο ήταν αρνητική. Προτίμησαν να συνεχίσουν την πορεία τους για να φθάσουν στη φρεγάτα «Ναυαρίνο», όμως δεν τα κατάφεραν», συνεχίζει ο ναύαρχος Αντωνιάδης.

Ο αρχηγός ΓΕΝ Τουρκίας

Με τα λεγόμενά του έρχεται να επιβεβαιώσει τα όσα είχε πει στην εκπομπή «Φάκελοι» ο εκλιπών πλέον ναύαρχος Γκιουβέν Ερκαγια, που είχε διατελέσει αρχηγός ΓΕΝ Τουρκίας και θεωρείται «εμπνευστής» της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών». Μιλώντας για τη νύχτα των Ιμίων και συγκεκριμένα για την πτώση του ελικοπτέρου, ανέφερε: «Το πλήρωμα του πλοίου «Γιαβούζ» μπήκε στη συχνότητα επικοινωνίας του ελικοπτέρου και άρχισε να ακούει τις συνομιλίες. Εκείνη την ώρα το ελικόπτερο παρουσίασε βλάβη. Ανέφερε πως πρέπει να προσγειωθεί. Οι δικοί μας αμέσως ετοίμασαν χώρο προσγείωσης και πρότειναν στο ελικόπτερο να προσγειωθεί. Δεν το δέχτηκε και έπεσε λόγω αυτής της βλάβης». Αντίστοιχη είναι και η μαρτυρία που έδωσε ο Δημήτρης Σπυρίδων, αντιστράτηγος ε.α., τέως διοικητής ΑΣΔΕΝ: «Κατά τις 5 και 7 λεπτά με ειδοποιεί ότι ο ΣΑΜ δεν έχει στο ραντάρ του το ελικόπτερο και ότι το καλεί, δεν του απαντάει και ότι ακούει τη φρεγάτα «Γιαβούζ» να το καλεί μη τυχόν θέλει βοήθεια να προσγειωθεί πάνω στη «Γιαβούζ» το ελικόπτερο».
Λίγο αργότερα, διαπιστώνεται ότι το ελικόπτερο έχει εξαφανιστεί, όπως φαίνεται από τον διάλογο του κέντρου επιχειρήσεων με το «Ναυαρίνο»:

Ωρα 5.13 ΓΕΝ: Ερωτηματικό: Εχετε επικοινωνίες;
Ωρα 5.14 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Αρνητικό
Ωρα 5.14 ΓΕΝ: Ερωτηματικό. Εάν αποκτήσατε κάποια στιγμή επικοινωνία.
Ωρα 5.15 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Τον ακούσαμε που έκανε μια κλήση μόνο.
Ωρα 5.16 ΓΕΝ: Τον έχετε στα Ρ/Ε;
Ωρα 5.16 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Αρνητικό.
Ωρα 5.24 ΓΕΝ: Το EMERGENCY τι ήταν;
Ωρα 5.24 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: MASTER CAUTION EMERGENCY

Μέσα σε δευτερόλεπτα


Ο ναύαρχος Αντωνιάδης, αναφερόμενος στο περιστατικό, επισημαίνει ότι η επικοινωνία έγινε ανάμεσα στη φρεγάτα «Γιαβούζ» και το ελικόπτερο και ότι η απόφαση να μην προσνηωθεί στην τουρκική φρεγάτα, αλλά να συνεχίσει την πορεία του με προορισμό στο «Ναυαρίνο», δεν ελήφθη κεντρικά. «Ολα έγιναν μέσα σε δευτερόλεπτα. Δεν διαβιβάστηκε η τουρκική πρόσκληση προς το κέντρο επιχειρήσεων για να εξεταστεί. Η απάντηση δόθηκε άμεσα». Μάλιστα, προσθέτει ότι το συγκεκριμένο περιστατικό ήταν ευρέως γνωστό εντός του Πολεμικού Ναυτικού. «Δεν βγήκε ποτέ όμως προς τα έξω. Το κλίμα που καλλιεργήθηκε σχετικά με τα Ιμια ήταν διαφορετικό. Αναπτύχθηκαν και διάφορες θεωρίες ότι το ελικόπτερο δεν έπεσε από βλάβη, αλλά το έριξαν είτε οι Τούρκοι κομάντος είτε η τουρκική φρεγάτα, οπότε αυτή η πτυχή των όσων συνέβησαν έμεινε στην αφάνεια», καταλήγει.

πηγη καθημερινη