Ο Ιανουάριος θα μας προσφέρει αρκετά θεαματικά αστρονομικά φαινόμενα. Την 26η Ιανουαρίου οι τυχεροί στις νότιες περιοχές του πλανήτη θα απολαύσουν μια δακτυλιοειδή ηλιακή έκλειψη. Η πανσέληνος θα είναι η μεγαλύτερη του χρόνου και η τρίτη μεγαλύτερη των τελευταίων 25 χρόνων. Στον νυχτερινό ουρανό στις αρχές του μήνα θα θαυμάσουμε τρείς πλανήτες μαζί: τον Ερμή, τον Άρη και την Αφροδίτη. Ο Κρόνος θα είναι ορατός όλη τη νύχτα σαν ένα λαμπρό κίτρινο άστρο. Η μεγαλειώδης Αφροδίτη (αστρονομικό μέγεθος -4.7) θα προσφέρει όπως πάντα υπερθέαμα λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, στο νοτιοδυτικό ορίζοντα. Κι΄ακόμη, ύστερα από 2 χρόνια αναμονής, ο Άρης θα κάνει δειλά την εμφάνισή του στον Τοξότη, λίγο πριν την ανατολή.
Δακτυλιοειδης Ηλιακη Εκλειψη Στις 26 Ιανουαρίου λίγοι τυχεροί στην Γη θα θαυμάσουν μια δακτυλιοειδή έκλειψη του Ήλιου, που θα είναι ορατή από τις θάλασσες νότια της Αφρικής, τον Ινδικό Ωκεανό, και τα νησιά Sumatra και Borneo. Δακτυλιοειδείς ηλιακές εκλείψεις συμβαίνουν όταν η Σελήνη βρίσκεται στο απόγειο, δηλαδή στην μακρυνότερη απόσταση της τροχιάς της από τη Γη. Τότε, αν τύχει τα τρία σώματα να ευθυγραμμιστούν, ο μικρός δίσκος της δεν καλύπτει πλήρως τον Ήλιο αφήνοντας ένα μικρό φωτεινό δακτύλιο γύρω από τη σκιά της επάνω στον Ήλιο, όπως φαίνεται από ένα γήινο παρατηρητή. Στη νότια Αφρική, νοτιοανατολική Ασία και δυτική Αυστραλία, οι κάτοικοι θα αντιληφθούν μια μερική ηλιακή έκλειψη.
δακτυλιοειδής ηλιακή έκλειψη.
Βροχεσ Μετεωροειδων Αυτό το μήνα έχουμε αρκετές βροχές μετεωροειδών:
Οι Τεταρτίδες εμφανίζονται στον νυχτερινό ουρανό στις αρχές Ιανουαρίου, με κορύφωση στις 3-4 του μήνα, όταν η Σελήνη θα βρίσκεται στο πρώτο τέταρτο, επομένως οι πιθανότητες να απολαύσουμε ένα υπέροχο θέαμα ειδικά τις πρώτες πρωινές ώρες είναι πολύ μεγάλες. Οι Τεταρτίδες προέρχονται από υπολείμματα του αστεροειδή 2003 EH1. Περιμένουμε μέχρι και 40 μετεωροειδή την ώρα στην κορύφωση του φαινομένου, τα οποία θα διασχίζουν την ατμόσφαιρα με ταχύτητα της τάξης των 41 χλμ., το δευτερόλεπτο. Το ακτινοβόλο σημείο βρίσκεται κοντά στο λαμπρό άστρο Αρκτούρος του Βοώτη, ο οποίος ανατέλλει στον βορειοανατολικό ορίζοντα γύρω στα μεσάνυχτα.
Οι Δέλτα Καρκινίδες θα εμφανιστούν αργότερα, στις 15-16 Ιανουαρίου, με ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό του Καρκίνου που θα μεσουρανεί γύρω στα μεσάνυχτα. Αυτή η βροχή μετεωροειδών θα είναι λιγότερο εντυπωσιακή, με περίπου 4 μετεωροειδή την ώρα, και οι πιθανότητες να τα δούμε είναι μάλλον μικρή δεδομένου οτι εκείνες τις ημέρες η πανσέληνος θα φωτίζει τον ουρανό όλη τη νύχτα.
Μια ακόμη βροχή μετεωροειδών θα είναι ορατή στις 18 Ιανουαρίου. Προερχόμενα από την Κόμη της Βερενίκης, είναι πιθανώς τα πιό γρήγορα μετεωροειδή που γνωρίζουμε, με μέση ταχύτητα 65 χλμ. την ώρα. Αλλά δεν αναμένεται να δούμε περισσότερα από 2 την ώρα και μάλιστα υπό το φως της Σελήνης που θα βρίσκεται στο τελευταίο τέταρτο.
Ο κομήτης. C/2007 N3 (Lulin) που θα φτάσει στο περιήλιο στις 10 Ιανουαρίου (Credit: Tony Farkas, 29/12/2008).
Σεληνη Πρώτο τέταρτο την 4η Ιανουαρίου, πανσέληνος την 10η (η μεγαλύτερη και λαμπρότερη πανσέληνος του χρόνου), τελευταίο τέταρτο την 17η και νέα Σελήνη την 26η Ιανουαρίου.
Αναλυτικο Αστρονομικο Ημερολογιο 1 Ιανουαρίου: Ο Ερμής στο νοτιοδυτικό ορίζοντα μοιάζει με αμυδρό άστρο. Ο Δίας πολύ λαμπρότερος ψηλά στον ουρανό.
2 Ιανουαρίου: Ο Ουρανός 5ο νότια της Σελήνης.
3 Ιανουαρίου: Κορύφωση της βροχής μετεωροειδών Τεταρτίδες.
4 Ιανουαρίου: Η Γη στο Περιήλιο (0.983 ΑΜ). Ο Ερμής στη μέγιστη ανατολική απομάκρυνση, 19ο από τον Ήλιο.
7 Ιανουαρίου: Η Σελήνη περνά μπροστά από το αστρικό σμήνος των Πλειάδων.
8 Ιανουαρίου: Ο κομήτης P/2003 K2 (Christensen) στο περιήλιο (0.534 ΑΜ).
10 Ιανουαρίου: Πανσέληνος. Η Σελήνη στο περίγειο. Ο κομήτης C/2007 N3 (Lulin) στο περιήλιο (1.213 ΑΜ).
12 Ιανουαρίου: Ο Βασιλίσκος, το άστρο στην «καρδιά» του Λέοντα κάτω αριστερά της Σελήνης.
14 Ιανουαρίου: Η Αφροδίτη στην μέγιστη ανατολική απομάκρυνση, 47ο από τον Ήλιο.
15 Ιανουαρίου: O Κρόνος 6 ο νότια της Σελήνης.
20 Ιανουαρίου: Ο Ερμής σε κατώτερη συζυγία, περνώντας ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη.
23 Ιανουαρίου: Η Σελήνη στο απόγειο. Ο Ουρανός (αστρονομικό μέγεθος 5.7) 1.5ο νότια της Αφροδίτης.
24 Ιανουαρίου: Ο Δίας σε σύνοδο με τον Ήλιο.
26 Ιανουαρίου: Δακτυλιοειδής Ηλιακή Έκλειψη.
27 Ιανουαρίου: Ο Ποσειδώνας 1.8ο νότια της Σελήνης.
30 Ιανουαρίου: Η Αφροδίτη 3ο και ο Ουρανός 5ο νότια της Σελήνης.
η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου
Ο ουρανός της εβδομάδας και από το:
- Κώδικας:
-
http://www.skyandtelescope.com/
Ο νυκτερινός ουρανός καθημερινά:
- Κώδικας:
-
http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm