Σημαντικές αποστολές για τον ESA

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), ετοιμάζεται αυτές τις ημέρες για δύο νέες σημαντικές αποστολές, ενώ μια άλλη πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της.

Συγκεκριμένα, την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου το μη επανδρωμένο διαστημικό όχημα «Ροζέτα» θα συναντηθεί με τον αστεροειδή «Στάινς», τον οποίο θα μελετήσει από κοντά, ενώ στις 10 Σεπτεμβρίου, από το ρωσικό κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στη Βόρειο Ρωσία, θα εκτοξευθεί από ρωσικό πύραυλο ο ευρωπαϊκός δορυφόρος GOCE, που θα μελετήσει το πεδίο βαρύτητας της Γης.

Επίσης, στις 5 Σεπτεμβρίου φθάνει στο τέλος της η αποστολή του ρομποτικού μεταγωγικού διαστημοπλοίου «Ιούλιος Βερν» της ESA, το οποίο θα αποκολληθεί από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου βρισκόταν από τον Απρίλιο.

Η αποστολή της «Ροζέτα», δεκαετούς διάρκειας, μετά από 4,5 χρόνια περιπλάνησης στο διάστημα, θεωρείται ιστορική, μια πραγματική Οδύσσεια του διαστήματος που θα τη φέρει σε απόσταση 6,5 δισ. χλμ. από τη Γη. Με κόστος 1 δισ. ευρώ, είναι η πιο φιλόδοξη διαστημική αποστολή που έχει αναλάβει ποτέ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος.

Μέχρι σήμερα η «Ροζέτα» είχε κάνει δύο περιστροφές γύρω από τη Γη και μια γύρω από τον Άρη, χρησιμοποιώντας την πλανητική βαρύτητα για να κερδίσει ταχύτητα. Μια τρίτη βαρυτική «βοήθεια» από τη Γη θα δοθεί το 2009.

Ο «Στάινς», ένας σκούρος βράχος μήκους 10 χλμ. σε απόσταση περίπου 360 εκατ. χλμ. από τον πλανήτη μας, θα είναι ο πρώτος αστεροειδής που το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο θα ερευνήσει εκ του σύνεγγυς, καθώς εισέρχεται πλέον στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία.

Το επόμενο «ραντεβού» της θα είναι ο πολύ μεγαλύτερος (μήκους 100 χλμ.) αστεροειδής «Λουτετία» στις 10 Ιουνίου 2010, ενώ ο απώτερος στόχος της είναι ο κομήτης 67/Ρ Τσουριόμοφ-Γερασιμένκο το 2014, όπου θα στείλει στην επιφάνειά του ένα επιστημονικό εργαστήριο μεγέθους ψυγείου, για τη μελέτη του.

Η αποστολή του δορυφόρου GOCE (Gravity and steady-state Ocean Circulation Explorer), που θα διαρκέσει περίπου 20 μήνες, θα είναι η πιο εξελιγμένη επιστημονικά στον κόσμο μέχρι τώρα, προκειμένου να μελετηθεί το βαρυτικό πεδίο της Γης με μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ.
Η δύναμη της βαρύτητας στην επιφάνεια της Γης δεν είναι παντού και πάντα ίδια για πολλούς λόγους. Ο υψηλής ανάλυσης χάρτης που θα προκύψει, αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στην επιστημονική μελέτη των ωκεανών και των μεταβολών του κλίματος.

Ο GOCE είναι ο πρώτος από μια σειρά αποστολών στο πρόγραμμα Earth Explorer, που ξεκίνησε η ESA το 1999, με σκοπό να μελετήσει την ατμόσφαιρα της Γης, τη βιόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και το εσωτερικό του πλανήτη.

Την επόμενη διετία θα εκτοξευθούν ακόμα πέντε επιστημονικοί δορυφόροι, μεταξύ άλλων οι δορυφόροι CryoSat-2 (2009, μελέτη του πάχους των πάγων της Γης), SMOS (2009, μελέτη υγρασίας εδάφους και αλμυρότητας θαλασσών), Swarm (2010, μελέτη εξέλιξης μαγνητικού πεδίου) και ADM-Aeolus (2010, μελέτη δυναμικής της ατμόσφαιρας).

Ο «Ιούλιος Βερν», το πρώτο μη επανδρωμένο ρομποτικό διαστημικό όχημα τροφοδοσίας (Automated Transfer Vehicle-ATV, αυτόματο όχημα μεταφοράς) που διαθέτει η ESA, θα εισέλθει στην τελική φάση της αποστολής του, όταν αποσυνδεθεί αυτόματα από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) στις 5 Σεπτεμβρίου

Οι τρεις Ρώσοι αστροναύτες, ένοικοι του Σταθμού, όλο αυτό το διάστημα πηγαινοέρχονταν μεταξύ του Σταθμού και του «Ι. Βερν» μεταφέροντας υλικά, εξοπλισμό, τρόφιμα και νερό, καθώς και απόβλητα. Επιπλέον, τέσσερις φορές ο «Ι. Βερν» χρησιμοποίησε τις μηχανές του για να βοηθήσει τον βάρους 300 τόνων Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, που σταδιακά έχανε ύψος, να επανέλθει στην κανονική του τροχιά.

Μετά από ταξίδι λίγων εβδομάδων, στις 29 Σεπτεμβρίου, το βάρους 13,5 τόνων «Ι.Βερν» θα τεθεί σε αυτοκαταστροφική τροχιά επανόδου στη Γη, ώσπου να βυθιστεί σε ακατοίκητη περιοχή στον Ειρηνικό ωκεανό.